بازارچه‌های کارآفرینی معمولاً توسط ستاد کارآفرینی شهر تهران در مناطق مختلف به شکل هفتگی یا ماهانه راه‌اندازی می‌شود و در آن کارآفرینان محصولات تولیدی خود را به نمایش گذاشته و به فروش می‌رسانند. تاکنون بازارچه‌هایی از این دست در منطقه 9 توسط مرکز رشد و توسعه کارآفرینی منطقه در بوستان‌های مختلف برپا شده که یکی از آنها در خیابان 21 متری جی دایر شده است. این بازارچه دائمی بوده و در آن محصولات کارآفرینان و نیازمندی‌های شهروندان به فروش می‌رود. گشتی در این بازارچه زدیم.
در خیابان 21 متری جی و نرسیده به خیابان طوس، در مکانی که در گذشته به ورزش کودکان و نوجوانان اختصاص داشت، اکنون بازارچه دائمی کارآفرینی راه‌اندازی شده است. در این بازارچه 19 غرفه وجود دارد که در هر یک از آنها وسایل مختلفی مانند شوینده، آرایشی، بدلیجات، اسباب‌بازی و پولیش، لباس زنانه، کفش، پوشاک مردانه، مانتوهای سنتی، قالی، سبزیجات و ترشیجات و لوازم آشپزخانه به فروش می‌رسد.
«پوریا علی‌مردانی» مسئول بازارچه درباره دلیل وجود برخی مشاغل غیرمرتبط با کارآفرینی در این محل می‌گوید: «در بازارچه افرادی مانند تولیدکننده پوشاک، ترشیجات، قالی، مانتو سنتی و اسباب‌بازی خودشان در محلی کارگاه داشتند و در اینجا دستاوردهایشان را عرضه می‌کنند و سایر غرفه‌ها هم توسط مرکز معرفی شده‌اند، چون صاحبان آنها معمولاً زن خودسرپرست یا جانبازان هستند که شاید برایشان کارآفرینی امکان‌پذیر نباشد، اما برای کسب درآمد حداقل به این محل آمده‌اند.»
بازارچه کارآفرینی هر روز از ساعت 9 صبح تا 9 شب دائر است و معمولاً در مناسبت‌های مختلف هم با توجه به وسعت آن، جشنواره‌هایی برپا می‌شود. نمونه آن جشنواره از کعبه تا محراب بود که شهروندان منطقه از آن استقبال زیادی کردند و در حاشیه آن توانستند وسایل مورد نیاز خود را با قیمت کمتر خریداری کنند، چون یکی از ضوابط بازارچه فروش محصولات با قیمت مصوب و پایین است.
«حسن کسمایی» که خود تولیدی شلوار دارد و گاهی هم در بازارچه حضور دارد می‌گوید: «از زمان راه‌اندازی بازارچه، زمینه‌ای برای فروش کارهایمان فراهم شده و اگر در گذشته از طریق تولیدی 5 یا 6 نفر درآمد کسب می‌کردند اکنون برای بیش از 10 نفر کار ایجاد شده است.»وی که از جوانان و ساکن منطقه هم هست می‌گوید:
«معمولاً اعتیاد و مشکلات اجتماعی در اثر بیکاری بوجود می‌آید، پس ای کاش شهرداری این بازارچه‌ها را گسترش بدهد تا علاوه بر رفع معضل بیکاری، بسیاری از آسیب‌های موجود در منطقه هم کاهش یابد.»«یدالله ساوه» هم در غرفه‌اش سبزیجات خشک، حبوبات بسته‌بندی شده، ترشیجات و... می‌فروشد.
او می‌گوید: «گاهی می‌گویند برای کارآفرینی بهتر است آموزش ببینید، اما برای فردی به سن من، فرصت آموزش وجود ندارد، برای همین در خانه همسرم محصولات را درست می‌کند و من آنها را در غرفه به فروش می‌رسانم و خدا را شکر راضی‌ام.»یک سال از راه‌اندازی بازارچه کارآفرینی می‌گذرد.
در این مدت مسئولان غرفه‌ها خود آب و برق بازارچه را تأمین کرده‌اند و اکنون با وجود مشکلاتی که وجود دارد همچنان از حضور در محل راضی‌اند، چون از این محل، مادری کسب درآمد می‌کند که فرزند سرطانی دارد و باید برای حداقل خرید داروها پول بپردازد. پدری جانباز توانسته کاری برای خودش داشته باشد و مادری با چند فرزند به عنوان سرپرست خانوار در پی کسب روزی است.
این صاحبان غرفه‌ها تلاش می‌کنند که بهترین خدمات را به مراجعه‌کننده‌ها ارائه دهند و البته اهالی هم از وجود بازارچه راضی‌اند. «زهرا محمدی» یکی از مراجعه‌کننده‌ها می‌گوید: «خانه‌ام در خیابان طوس است و گاهی اوقات به بازارچه می‌آیم، چون وسایل اینجا با قیمت کمتر از مغازه‌ها عرضه می‌شود.»
کارآفرینان منطقه از موقعیت شغلی خود می‌گویند
اشتغالزایی با کارآفرینی
11 کارگاه در یک ساختمان و حدود 15 کارگاه در خانه‌های کارآفرینی منطقه وجود دارد که در آنها تعدادی از شهروندان در حال فعالیت هستند و برای کسب روزی تلاش می‌کنند.مکان این کارگاه‌ها گرچه به شهرداری تعلق دارد، اما صاحبان آنها با همکاری مرکز رشد و توسعه کارآفرینی منطقه زمینه‌ای را بوجود آورده‌اند که در صورت نیاز به کارگر، از افراد محلی و معرفی شده توسط مرکز استفاده شود. بر همین اساس به تعدادی از کارگاه‌ها رفته و با کارآفرینان این مراکز راجع به موقعیت کاری آنها گفت‌و‌گو کردیم.
بیشتر کارگاه‌های منطقه 9 ،تولیدی یا بافندگی است. «سمیه یعقوبی» و «نادر سرگل‌زایی» 2 نفر از کارآفرینان هستند که در طبقه دوم ساختمان کارآفرینی به همراه کارگرانشان در زمینه تولید پوشاک زنانه فعالیت می‌کنند. سرگل‌زایی می‌گوید: «حدود یک سال است که با همکاری شهرداری توانسته‌ایم کارگاه را فعال کرده و رونق بدهیم و اکنون بجز خودمان، 4 کارگر دیگر از این کارگاه نان می‌خورند.»
وی می‌افزاید: «ایجاد مکان‌هایی برای کارآفرینان کوچک به نظر من یکی از بهترین کارهای شهرداری است، چون نه تنها باعث شده که مشکل‌ها رفع شود، بلکه برای تعدادی هم درآمدزایی داشته‌ایم و اگر شرایطی هم بوجود آید که با همکاری سایر سازمان‌ها بتوانیم وام گرفته و حمایت شویم، شاید بسیاری از مشکلات درخصوص بیکاری عده‌ای از هم‌محله‌ای‌ها رفع شود.»
«محمدرضا عیوضی» هم از دیگر کارآفرینان منطقه است که در زمینه تولید لباس بچه‌گانه فعالیت می‌کند. او می‌گوید: «با توجه به اینکه در گذشته خودم تولیدی داشتم، با دوخت و دوز آشنا بودم. به همین دلیل، در ابتدا شروع به آموزش کارگران معرفی شده توسط مرکز کارآفرینی کردم و در 5 ماه گذشته حدود 30 نفر مراجعه‌کننده داشتم.»
اکنون در کارگاه عیوضی در حدود 8 نفر کار می‌کنند. او می‌گوید: «کارآفرینی در رشته‌های متفاوت خوبی است، اما منطقه 9 با بسیاری از مناطق فرق دارد. در اینجا شهروندان شاید به کاری علاقه نداشته باشند و تنها برای کسب درآمد حتی حاضرند خیاطی را آموخته و کار کنند، چون نیاز مالی دارند.
بنابراین، اگر علاوه بر ایجاد کارگاه‌ها، شهرداری بتواند بازارچه‌هایی را هم راه‌اندازی کند می‌توان در این زمینه هم فعالیت کرد.»از دیگر کارگاه‌های مستقر در ساختمان شهرداری، تولیدی وسایل ورزشی «مصطفی آجرلو» است. او در این کارگاه به همراه 3 نفر دیگر هر روز از ساعت 8 صبح تا 6 عصر فعالیت می‌کند و برای ورزشکاران وسایل ورزشی می‌دوزد، او می‌گوید:
«قبلاً در زمینه تولید کیف فعالیت می‌کردم، اما با آمدن به مرکز کارآفرینی، تولیدی ساک، کمربند و وسایل رشته بدنسازی ¨پاورلیفتینگ© را تولید می‌کنم و از اینکه با مرکز آشنا شدم خوشحالم، چون علاوه بر خودم برای تعداد دیگری نیز اشتغالزایی کرده‌ام.»وی تنها مشکل موجود را محدودیت زمانی می‌داند و می‌گوید:
«گاهی اوقات مجبوریم برای تحویل سفارش تا دیروقت فعالیت کنیم، اما براساس ضوابط باید تا ساعت 6 عصر کار کنیم و این خود باعث بروز مشکلاتی می‌شود.»«علی خانلو» هم از دیگر کارآفرینان منطقه است که در ساختمان شماره یک کارآفرینی کارگاه تولید کیف دارد. در کارگاه او افرادی از رده‌های سنی مختلف کار می‌کنند.
خانلو می‌گوید: «روزگاری خودم از شهرداری فراری بودم، چون برای کارگاهم باید مجوز گرفته می‌شد و عوارض بالا می‌پرداختم، اما حالا حدود 5 ماه از فعالیتم در مرکز کارآفرینی شهرداری منطقه می‌گذرد و توانسته‌ام علاوه بر رونق کار خودم، برای بیش از 10 نفر هم زمینه کار ایجاد کنم.»وی می‌افزاید:
«در منطقه‌ای مانند 9، این اقدامات شهرداری باعث شده که تعدادی جوان بیکار دور هم جمع شده و برایشان کار ایجاد شود که امیدوارم چنین فعالیت‌هایی ادامه داشته باشد.»یکی دیگر از واحدهای مستقر در خانه شماره 2 کارآفرینی منطقه 9، بنیاد خیراندیشان فاطمی است.
فعالیت این بنیاد در وهله اول به نظر می‌رسد ارتباط چندانی با موضوع کارآفرینی نداشته باشد، اما «رضا قشقایی» مدیرعامل این مرکز می‌گوید: «در این مکان گرچه کارآفرینی نداریم، اما با توجه به موقعیت منطقه 9، زمینه‌ای را برای حمایت از خانواده‌های بدسرپرست، نیازمند و... فراهم کرده‌ایم.» وی می‌افزاید:
«اکنون بیش از 8 خانواده تحت سرپرست این بنیاد خیریه هستند و همچنین توانسته‌ایم برای 30 نوعروس جهیزیه تهیه کرده و 40 دانش‌آموز هم تحت‌پوشش قرار گرفته‌اند.» وی با تأکید بر اینکه همیشه کارآفرینی انجام یک کار نیست، می‌گوید: «گاهی اوقات می‌توان با حمایت از افراد آسیب‌پذیر، معضلات اجتماعی را کاهش داد و من معتقدم با راه‌اندازی بنیاد تا حدودی بار مشکلات اجتماعی را به دوش گرفته‌ایم.» کارآفرینان دیدگاه‌های بسیاری درباره استقرار در مرکز کارآفرینی دارند و اکثراً معتقدند که با این اقدام شهرداری نه تنها برای آنها کار ایجاد شده، بلکه تعدادی هم صاحب شغل و درآمد شده‌اند و این موفقیتی برای منطقه 9 است.
همشهری محله - 9
